Rozwój mowy rozpoczyna się od pierwszych dni życia dziecka. Dzieje się tak dzięki sukcesywnemu dojrzewaniu narządów mowy. Sprawne posługiwanie się językiem i mówienie jest jedną z najważniejszych umiejętności zapewniających człowiekowi pełne uczestnictwo w życiu społecznym. Dlatego tak ważne jest, aby dbać o prawidłowy rozwój mowy już od najmłodszych lat. Jej wczesne wspomaganie gwarantuje, że dziecko będzie mówiło poprawnie.

Prawidłowy rozwój mowy jest podstawą harmonijnego rozwoju osobowości dziecka. Wpływa to na naukę, w szczególności w zakresie czytania i pisania.
Etapy rozwoju mowy

OKRES MELODII - OD URODZENIA DO 1 ROKU ŻYCIA

Około 7-8 miesiąca życia dziecko zaczyna reagować na mowę, doskonale rozróżnia melodię mowy.

Około 10 miesiąca życia dziecko zaczyna kojarzyć wielokrotnie powtarzane dźwięki ze wskazywaniem odpowiedniej osoby lub przedmiotu.

Około 12 miesiąca życia dziecko zaczyna rozumieć, co do niego mówimy. Pojawiają się pierwsze wyrazy wypowiadane ze zrozumieniem.

OKRES WYRAZU - OD 1 DO 2 ROKU ŻYCIA

Maluch rozumie o wiele więcej słów, wyrażeń i zdań, niż umie wypowiedzieć. W słowniku dziecka pojawiają się samogłoski: a, u, i, e oraz spółgłoski: p, b, m, t, d, n, ś, ć, czasem ź, dź. Pojawiają się też onomatopeje ( mu, chał-chał, miał) oraz wyrazy(mama, tata, baba, dada, am, am). Między 14-15 miesiącem życia przybywa coraz więcej nowych słów – jest to jeden z intensywniejszych etapów rozwoju mowy.

OKRES ZDANIA - OD 2 DO 3 ROKU ŻYCIA

Między 2 a 3 rokiem życia następuje rozkwit mowy dziecka. Dziecko buduje zdania, początkowo proste 2-3 wyrazowe. Głoski trudne zastępowane są głoskami łatwiejszymi. Dziecko słyszy błędnie wypowiedziane słowa i poprawia je. W tym okresie pojawiają się następujące spółgłoski: p, b, m, f, w, k, g, h, t, d, n, l, oraz samogłoski ustne: a, o, u, e, y, i, a, czasem nosowe: ą, ę. Pod koniec 3 roku życia zazwyczaj pojawia się też prawidłowo realizowany szereg syczący: s, z, c, dz.

OKRES SWOISTEJ MOWY DZIECKA - OD 3 DO 7 ROKU ŻYCIA

Dziecko w wieku 3 lat potrafi porozumieć się z otoczeniem, jego mowa jest już częściowo ukształtowana, jednak jej rozwój trwa nadal i dlatego pojawiają się błędy. Porozumiewa się prostymi zdaniami, wymawia wszystkie samogłoski oraz następujące spółgłoski: p, pi, b, bi, m, mi, n, ni, f, fi, w, wi, t, d, n, l, li, ś, ź, dź, j, k, ki, g, gi, ch.

Czterolatek potrafi już mówić o przeszłości i przyszłości. Zadaje mnóstwo pytań. Utrwalają się głoski s, z, c, dz, nie powinien już ich zamieniać. Pięciolatek i sześciolatek wymawia głoski sz, ż, cz, dż, choć w mowie potocznej mogą wciąż być zastępowane przez s, z, c, dz. Pojawia się głoska r. Dziecko siedmioletnie ma utrwaloną poprawną wymowę wszystkich głosek oraz opanowaną technikę mówienia.